Illias voor Gouda

Hans voor cultuurhistorie

Hans voor cultuurhistorie Ik heb een afspraak met architect Hans Verwey in het gerestaureerde Remonstrantse Poortje aan de Keizerstraat . Een uniek plekje in de stad waar tijdens ons gesprek nieuwsgierige toeristen komen kijken en foto's maken. "Dat vind ik erg leuk", zegt Hans, "als ik hier ben laat ik het hek openstaan zodat toeristen kunnen kijken. Dit is zo mooi, dat hoef ik niet voor mezelf te houden."Het is wel duidelijk waar de belangstelling van Hans ligt, we raken direct aan de praat over monumenten en geschiedenis. Hans is actief in verschillende groepen die zich vrijwillig inzetten op het terrein van cultuurhistorie en geschiedenis van de stad. Dat is heel gevarieerd, hij is voorzitter van de Archeologische Vereniging Golda, maar neemt ook deel aan de werkgroep van Gouda Sterk aan de IJssel die zich inzet voor aansluiting van het zuidelijke deel van Gouda met de Hollandsche IJssel. De Sluiswachtersgilde Ik wil vooral met hem praten over het vrijwillig Sluiswachtersgilde, werkgroep van de historische vereniging Die Goude. Het bestaat uit ongeveer 20 vrijwilligers die samen werken aan de bekendheid van de historische, monumentale sluizen in de Gouda. Het gilde wil bijdragen aan het behoud van de historische sluizen door ze letterlijk in beweging te houden. Dit type monument blijft namelijk het beste behouden als het ook echt gebruikt wordt. Het sluiswachtersgilde richt zich voorlopig vooral op de Donkere Sluis aan het begin van de Westhaven. Waarom deze sluis? Hans legt uit: "Dit is de belangrijkste historische sluis in Gouda en kun je wel het icoon van de Goudse watergeschiedenis noemen, echt een topmonument. Het heeft een apart bedieningssysteem dat uniek is in Nederland. Je moet het alleen wel uitleggen anders lopen mensen er makkelijk aan voorbij. Leden van het sluiswachtersgilde geven demonstraties van de werking van deze sluis en vertellen het bijzondere verhaal van de kruisende deuren die het hoge water uit de IJssel konden opvangen en vervolgens met enige kracht geopend werden waardoor het water de Goudse grachten kon doorspoelen. Dat kon omdat het getijdenwater van de IJssel tot in de Goudse binnenstad kwam. Dat weten mensen haast niet meer omdat de Haven na de Watersnoodramp van 1953 werd afgesloten. Het was in de 18e eeuw een vernieuwende uitvinding en dat kun je alleen nog in Gouda zien. Na 1953 is de sluis nogal verwaarloosd maar nooit afgebroken. In 2011 is hij gerestaureerd en kunnen we ook echt demonstaties geven. Terwijl 4 of 5 mensen de deuren bedienen met touwen en katrollen, vertel ik het verhaal, "zegt Hans. " Ik ben nu nog de enige verteller, maar er zijn er een paar in opleiding en er komt nu ook een Engelstalige. Dat is leuk want we krijgen ook buitenlandse bezoekers." Ik ben benieuwd hoe mensen reageren. Hans: "het is voor de meeste mensen een nieuw, onbekend historisch object. Bezoekers zijn vaak op zoek naar dit soort bijzondere objecten en plekken met leuke verhalen. De Kaasmarkt is daar op zich een goed voorbeeld van. De meeste bezoekers zien dan ook wel het stadhuis maar komen vaak niet verder de stad in. We bedienen daarom juist op een paar donderdagen na de Kaasmarkt. Als ze dan opeens dit verhaal te horen krijgen achter de ING-bank dan lopen ze ook verder het gebied in waar ze normaal niet komen – langs de Haven naar het Tolhuis, juist een van de mooiste stukken van de stad. Wij hebben daar een schakelfunctie in. Wij zorgen dat er een loop ontstaat naar de Veerstal. De ondernemersvereniging Havenkwartier wil ook meer doen en ziet de charme en meerwaarde van het sluiswachtersgilde".Hoe komen jullie aan leden voor het sluiswachtersgilde. "We werven niet heel actief, hebben bv geen website. Deze groep is gaandeweg gegroeid, vooral via-via en wie belangstelling heeft mag zich melden. Het is inmiddels een vriendenkring geworden van ruim 20 mensen met water en sluizen als gemeenschappelijke belangstelling, maar verder zijn het allemaal verschillende mensen.""We werken op een aantal vaste momenten: drie donderdagen na de Kaasmarkt in het toeristenseizoen, op Open Monumentendagen en Waterstaddagen. En steeds meer op verzoek, het Goudse Gidsengilde weet ons bijvoorbeeld steeds vaker te vinden als onderdeel van een stadswandeling. " Een hele organisatie Al met al is het een hele organisatie. Want er is ook technisch nogal wat nodig voor het bedienen van deze sluis: touwen, kantrollen en de nodige veiligheidsmaatregelen." Het kan ook niet zonder de medewerking van de gemeente Gouda en Cyclus ", zegt Hans." En het kan gebeuren dat het slecht weer is, dan sta je in de stromende regen het verhaal te vertellen. Maar dat heb ik er wel voor over. Ik krijg er zoveel voor voldoening van. Ik vind het geweldig dat ik dit unieke erfgoed beleefbaar mag maken. Vooral omdat het een relatief onbekend monument is, is de verbazing soms groot. En met die verbazing en enthousiasme ben ik steeds weer erg blij". Deel deze verhalen en inspireer anderen om ook te helpen! Facebook Twitter LinkedIn Whatsapp Forward